Motor yağı, kalbimizde dolaşan kan ile eşdeğer öneme sahip bir madde. Nasıl ki kalbimizin çalışması için kan gerekli ise, motor için de benzer bir durum söz konusu. Bu yazımızda, motor yağı / madeni yağ nedir, görevi nelerdir, katkısı ve viskozite hakkında bilgiler bulabilirsiniz.
içindekiler
Motor Yağı – Madeni Yağ Nedir?
Kalp, en önemli ve hayati öneme sahip bir organınız. Göğsün sol kısmında ve göğüs çizgisinin hizasında bulunan yapı. Motor, aracınızın en önemli ve hayati makinesi. Yapmış oldukları görev sonucu bakımından eş değer tutulabilecek bu iki olgu bizlere motorun önemini anlatmakta birebirdir. Daha da derin düşünecek olursak motor arabanın kalbi durumunda. O kalbi koruyan ve düzgün çalışmasını sağlayan en etkin madde ise motor yağıdır.
Motor Yağı
Ham petrolden elde edilen yağlara makine yağı ya da madeni yağ denmektedir. Ancak makine yağlarının motorlar içerisinde çalışması mümkün değildir. Zira motorun çalışma şartlarına uyumlu değildirler. Ham petrolden elde edilen bu yağların içeriğine eklenen katkı maddeleri ile motorlara uyumlu motor yağları elde edilir.
Katkı Maddesi Motor Yağlarına Hangi Özellikleri Kazandırır?
Motor yağı katkısı ile aracınıza sağlayacağınız faydaları şöyle sıralayabiliriz:
- Yağın mekanik aksam içerisinde çalışması sırasında köpürmesini engeller.
- Düşük sıcaklıklarda görevini yerine getirebilmesini sağlar.
- Motorun çalışmasına bağlı olarak gerçekleşen yanma sonucu ortaya çıkan su, kül, karbon ve diğer kimyasal maddelerin motor yağının asit seviyesini yükseltmesi engeller. Asit seviyesinin yüksek olması motor için iyi bir şey değildir.
Motor Yağının Görevi Nedir?
Motor yağları, her araç sahibinin hayatında oldukça büyük ve önemli bir yere sahiptir. Peki bu maddenin görevi nedir? İçten yanmalı motorlarda, motor yağının görevi, hareketli parçaların sürtünmesini önlemek aza indirgemektir. Böylece motor ömrünün uzaması ve aşınmanın minimum seviyeye indirilmesi amaçlanmaktadır. Kısacası, bir motorda diğer parçalarla temas eden ve sürtünme oluşturan çok sayıda hareketli mekanik parçanın birbirleriyle sürtünmeyi azaltıp serbestçe hareket etmesini motor yağları sağlamaktadır.
Bu görevlerinin yanı sıra motor yağlarının bir diğer işlevi, motorun içerisinde çalışan parçaların temizlenmesini sağlamaktır. Motor yağı, motorun içerisinde yer alan subap, piston ve segman gibi parçaların üzerinde oluşabilecek yabancı maddelerin meydana gelmesini engeller. Bu parçalar arabanın çalışması sırasında çok yüksek sıcaklık derecelerine ulaşabildiklerinden zarar görme ihtimalleri vardır ve yağın düzenli olarak değiştirilmesi ile bu parçaların ömürleri uzamış olur.
Motor yağlarının bir diğer görevi ise motor içerisindeki kompresyonun düşmesini engellemektir. Motordaki silindirlerin üzerinde bulunan yağ, segman ile yuvası arasına girerek kompresyon kaçağına karşı sıvı conta gibi bir görev yapar ve oluşabilecek kaçakların oluşumunu azaltır.
Viskozite Ne Demektir?
Viskozite nedir sorusuna cevap olarak bir sıvının akışa karşı gösterdiği direnç ölçüsüdür diyebiliriz. Düşük viskoziteye sahip bir sıvı kolaylıkla akar ve “ince” olarak tanımlanır. Su, viskozitesi oldukça düşük sıvılara bir örnektir. Viskozitesi yüksek bir sıvı ise genelde “kalın” olarak isimlendirilir. Pekmez şurubu, viskozitesi oldukça yüksek sıvılara bir örnektir.
“XW-XX” Nedir? Viskozite Sayıları Ne Anlama Gelir?
Motor yağı seçimi için bilinmesi gereken bazı ifadeler bulunuyor. Bir yağın derecesi, viskozitesini ifade eder. Çoğu yağ derecesi, 0 derece Fahrenheit/-17.8 Santigrat derecede viskozite için ve 212 derece Fahrenheit/100 Santigrat derece olan viskozite için olmak üzere iki dizi basamak (XW-XX) cinsinden ifade ediliyor. Yani yağ viskozitesini tanımlayan iki sayı ile ifade ediliyor. İlk sayı, ‘Winter’ (Kış) anlamına gelen ‘W’ harfi ile biter. Bu değer, motorun başlatıldığı ve yağın henüz soğuk olduğu şartlardaki akışkanlığı göstermektedir. İkinci sayı ise motorun normal çalışma sıcaklığına ulaştığında yağın sahip olduğu yeni akışkanlık olarak ifade edilir.
Sayı değeri düştükçe akışkanlık artmaktadır. Yani motorun ilk çalıştırılma anlarında 5W-30 bir yağ, 10W-30 bir yağa göre daha akışkan akmaktadır. Motorun normal çalışma sıcaklıklarında ise 10W-30 bir yağ, 10W-40 bir yağa göre daha kolay akar. Bu değişim önemlidir, çünkü motor yağları soğuduğunda doğal olarak kalınlaşır ve sıcaklıkla da incelir. İnce veya düşük viskoziteli yağlar düşük sıcaklıkta motor parçalarını korumak için daha kolay akar. Kalın veya yüksek viskoziteli yağlar ise yüksek sıcaklıklarda motoru korumak için film dayanıklılığını korumak amacıyla önerilebilir.